Innowacja „Z ekologią na ty” była moją odpowiedzią na aktualne potrzeby edukacyjne dzieci, a także wyjściem naprzeciw wymogom zawartym w podstawie programowej kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego. Jest ona zgodna także z kierunkami polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2021/2022 (wzmocnienie edukacji ekologicznej w szkołach, rozwijanie postawy odpowiedzialności za środowisko naturalne), opublikowanymi przez Ministerstwo Edukacji i Nauki.
Jak wytłumaczyć najmłodszym, czym jest ekologia? Wielu nauczycieli, opiekunów i rodziców boryka się z tym problemem. Ekologia jest jedną z nauk, która – najprościej rzecz ujmując – zajmuje się przyrodą, czyli wszystkim, co nas otacza. W przypadku przedszkolaków możemy skoncentrować się na prostym przesłaniu ekologii, jakim jest szacunek do przyrody.
Istnieje wiele sposobów na przyjęcie przez dzieci ekologicznego stylu życia. To nie tylko uświadamianie im problemu zanieczyszczenia środowiska, ale także wskazywanie m.in. zdrowej żywności, ekologicznych produktów, jak zabawki czy ubrania.
Edukacja przyrodnicza zajmuje wyjątkowo ważne miejsce w całokształcie oddziaływań wychowawczo-dydaktycznych przedszkola. Okres wczesnego dzieciństwa jest najlepszym momentem do rozpoczęcia stopniowego kształtowania właściwych postaw wobec przyrody. W przedszkolu mamy wiele okazji, aby to robić.
Poznawanie przyrody to również nauka dostrzegania, przeżywania i chęci obcowania z pięknem natury. Wzbudzenie wrażliwości na przyrodę powoduje wzrost świadomości dzieci, co w rezultacie sprawi, że będą mogły właściwie reagować na nieodpowiednie zachowania innych ludzi. Dziecko w bezpośrednim kontakcie z przyrodą doznaje wielu przeżyć, a dzięki oddziaływaniom dorosłych zaczyna czuć potrzebę ochrony tego, co cenne.
Jeśli ekologia stanie się ważna dla dorosłych, to dziecko stanie się czynnym propagatorem postaw proekologicznych. Najważniejszy jest dobry przykład.
Moją innowacją zostały objęte dzieci z przedszkola w Mykanowie. Poniżej przybliżam cele tej inicjatywy.
CELE GŁÓWNE:
- stwarzanie sytuacji sprzyjających poznawaniu przyrody, budzenie zainteresowania nią,
- ukierunkowanie dzieci na wartości ekologiczne.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
- podejmowanie aktywności w kierunku poznawania i rozumienia otaczającej przyrody,
uświadomienie znaczenia obiektów i zjawisk przyrodniczych, - zdobywanie, poszerzanie i utrwalanie wiadomości o przyrodzie,
- kształtowanie umiejętności obserwowania różnych zjawisk przyrodniczych,
- postrzeganie norm ekologicznych przez dzieci i inne osoby,
- poznanie źródeł wytwarzania odpadów, ich rodzajów i sposobów segregacji,
- aktywne uczestnictwo w poznawaniu przyrody poprzez obserwacje obiektów, zabawy badawcze i eksperymentowanie,
- umiejętność działania w różnych sytuacjach w przedszkolu i poza nim, poczucie przynależności do grupy przedszkolnej, środowiska lokalnego, regionu, kraju,
- dokonywanie oceny działalności człowieka oraz jego wpływu na stan środowiska,
- zwrócenie uwagi na istotną rolę człowieka w środowisku przyrodniczym,
uzmysłowienie wychowankom, że troska o przyrodę jest troską o nas samych i nasze życie, - podkreślenie konieczności ochrony przyrody i nieniszczenie jej bogactw,
- uwrażliwienie na problemy dewastacji środowiska naturalnego,
- rozwijanie procesów poznawczych, takich jak: wyobraźnia, pamięć, uwaga, myślenie, zapamiętywanie,
- nabywanie opiekuńczego stosunku do roślin i zwierząt,
- kształtowanie mądrego i umiejętnego współżycia człowieka z przyrodą,
rozwijanie poczucia odpowiedzialności za naszą planetę.
Realizacja innowacji była dla dzieci, jak i dla mnie wspaniałą przygodą. Co miesiąc realizowaliśmy różne zadania i aktywności, które wymagały chęci działania i kreatywności. Dzieciom najbardziej spodobały się: las w słoiku, makieta lasu, zielnik, ekoozdoby choinkowe, studio pogody, papierowe dzieła i ekoreporter.
W projekt zaangażowani byli również rodzice. Pomagali w organizacji pokazu ekomody oraz w budowie podwyższonej rabaty. Wraz z pociechami przygotowali wspaniałe stroje. Ofiarowali ziemię, nasiona, sadzonki ziół i kwiatów do rabaty, o którą dzieci dbają przez cały rok.
Z obserwacji dzieci i z rozmów z rodzicami wynika, że działania podjęte w ramach innowacji rozbudzały w przedszkolakach zamiłowanie do przyrody. Kształtował się u nich przyjazny stosunek do zwierząt i roślin.
Dzieci rozwijały zainteresowania ekologiczne oraz umiejętności obserwowania różnych zjawisk przyrodniczych. Odczuwały odpowiedzialność za stan środowiska naturalnego. Były przyzwyczajane do chronienia przyrody dostępnymi im sposobami, np. poprzez dokarmianie ptaków, segregowanie odpadów, oszczędzanie wody, dbanie o czystość najbliższego otoczenia, przestrzeganie zakazów niszczenia przyrody, np. deptania trawników, niepotrzebnego zrywania roślin, owoców czy grzybów.
Dzieci czynnie uczestniczyły w tworzeniu środowiska przyrodniczego w budynku przedszkola i w jego otoczeniu, a także przeciwstawiały się bezmyślnemu niszczeniu przyrody.
Justyna SĄCZEK
nauczycielka przedszkola w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Mykanowie (woj. śląskie)
TEN ARTYKUŁ POWSTAŁ W RAMACH PROCEDURY AWANSU ZAWODOWEGO. DZIEL SIĘ WIEDZĄ I DOŚWIADCZENIEM Z „KURIEREM”. POMOŻEMY CI W AWANSIE ZAWODOWYM I WSPÓLNIE ZAINSPIRUJEMY INNYCH! SZCZEGÓŁY – TEL. 739 290 210.