
O łódzkim getcie, wschowskim klasztorze, jednym z najstarszych zabytków języka polskiego i koronce koniakowskiej. To tylko niektóre z tematów filmów dokumentalnych nakręconych przez młodzież i nagrodzonych podczas VI Ogólnopolskiego Konkursu Filmowego „Zabytkomania”. Konkurs, zorganizowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, został rozstrzygnięty 11 grudnia 2020 r.
Zadanie polegało na przygotowaniu filmu dokumentalnego na temat dorobku materialnego oraz duchowego poprzednich pokoleń. Konkurs miał na celu rozwijanie pasji filmowej wśród młodych ludzi, upowszechnianie wiedzy o zabytkach i nawiązywanie więzi społecznej z lokalnym dziedzictwem.
Pierwsze miejsce w kategorii do 18. roku życia zdobył Kamil Rosiak, uczeń I Liceum Ogólnokształcącego im. Jędrzeja Śniadeckiego w Pabianicach. Nakręcił film ,,Przejście, inaczej zajście” – o łódzkim getcie.
Na drugim miejscu znalazł się film „Barrocco” przygotowany przez grupę uczennic klasy humanistycznej w I Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Tomasza Zana we Wschowie (woj. lubuskie), pod opieką Tomasza Wojnarowskiego. Autorkami są Hanna Uzarowska, Paulina Perz, Agnieszka Rogozińska, Julia Konieczna. Film opowiada o wschowskim klasztorze oo. Franciszkanów.
Trzecie miejsce w tej kategorii zdobył film „Ścieżka pamięci” autorstwa Katarzyny Kożuch. To film zachęcający do zadumy nad miejscem pamięci, obok którego przechodzi się codziennie tą samą ścieżką. Pokazane są Górki Czechowskie w Lublinie.
W kategorii osób powyżej 18. roku życia amatorsko zajmujących się filmem najlepszy okazał się ,,Łabędź” Kaliny Gawrysiak (zdjęcia Rafał Wróblewski, muzyka Krystian Kube, dźwięk Kamila Jaskot). Kalina Gawrysiak to maturzystka z V LO im. Krzysztofa Kieślowskiego w Zielonej Górze. Jeden z najstarszych zabytków języka polskiego, list miłosny napisany przez Marcina z Międzyrzecza w pierwszej poł. XV w., stał się w filmie współczesnym przekazem, zapisem uczuć młodych ludzi.
Drugie miejsce w tej grupie zajął dokument ,,Heklujemy, haftujemy i plotkujemy” Kamila Lorka (to absolwent Bielskiej Szkoły Przemysłowej). Opowiada o koronce koniakowskiej.
Na trzecim miejscu znalazły się „Kolarskie wspomnienia – Ryszard Swat” autorstwa Kacpra Wołka z muzyką Grzegorza Jędrzejczyka. To reportaż o jednym z twórców „polskiej szkoły kolarskiej”. Pięciominutowy obraz jest częścią większej całości, której premiera odbędzie się w styczniu 2021 r. Ma to być początek nowego cyklu filmowego, który inicjuje Muzeum Polskich Rowerów w Radomiu.
W kategorii profesjonalistów powyżej 18. roku życia pierwsze miejsce zdobył film ,,Wojna nie jest moim stanem naturalnym” Huberta Patynowskiego, Patryka Patynowskiego, Martyny Byczkowskiej. „Ludzie czasem po prostu wolą budować od nowa, zamiast naprawiać stare” – mówi bohaterka filmu, zwierzając się ze swoich myśli i opowiadając o dzielnicy, z którą się identyfikuje. Praga jest dla niej miejscem, w którym stare domy są jak ludzie.
Drugie miejsce zajął obraz ,,Pod prąd” autorstwa Piotra Kielara, Michała Pałki-Keffa, Szymona Gontarskiego, Jana Nowaka. Narrator filmu zabiera widza w fascynującą podróż po „swojej rzece”, pozwala poznać tajniki wiedzy żeglarskiej.
Trzecie miejsce zdobył film ,,Do rany przyłóż” Pawła Czarneckiego i Sylwii Kot. Opowiada o projekcie, w ramach którego powstały symboliczne opatrunki na budynkach noszących wojenne ślady. Mury kamienic ukazane są jako materialne ślady tragicznej i trudnej przeszłości, stojące niezmiennie na straży pamięci o wojennych losach zmieniającej się wciąż Warszawy.
(r), źródło: Narodowy Instytut Dziedzictwa, strony szkół, inne